Maansknopen – Dit is het verschil tussen de Ware- en de Gemiddelde Maansknoop

Als je al wat langer met astrologie bezig bent, dan heb je misschien al ontdekt dat de Maansknopen op twee manieren kunnen worden berekend. De ene wordt de ‘Gemiddelde Maansknoop’ genoemd en de andere de ‘Ware Maansknoop’. Maar wat is nu het verschil tussen deze twee? Dat ga ik je uitleggen in dit artikel, maar voordat ik dit doe zal ik je eerst uitleggen wat de Maansknopen zijn. 

De Maansknopen zijn de snijpunten waar de maan rond de aarde het pad van de aarde rond de zon kruist. De knopen van de maan zijn dus geen hemellichamen (geen planeten of asteroïden), maar berekende punten.

Om te snappen hoe dit precies zit, is het allereerst handig om goed te snappen hoe de zon, maan en aarde door onze kosmos reizen. Laten we daarom allereerst eens kijken naar een simpele tekening die dit weergeeft. De zon staat stil en de aarde reist in 365 dagen om de Zon heen. Daarnaast draait de aarde natuurlijk in 24 uur om haar as. Hierdoor ontstaan dag- en nacht. De maan reist op haar beurt weer op om de aarde. Hier doet de maan 27 dagen en 8 uur over.

De maan maakt dus een baan om de aarde en aarde maakt een baan om de zon en waar zij elkaar kruisen (dat gebeurt op twee punten), ontstaan snijpunten die we de Maansknopen noemen.

 

maansknopen astronomie

Op het eerste gezicht lijkt het simpel, maar de astronomische werkelijkheid is niet zo gemakkelijk schematisch weer te geven, omdat de baan van de maan met 5,1 graden helt ten opzichte van de baan van de zon. Dit klinkt misschien ingewikkeld, dus laten we dit eens bekijken aan de hand van een andere afbeelding waarop deze helling duidelijk te zien is.

Je ziet op onderstaande afbeelding hoe wij de banen vanaf de aarde zien. Vanaf de aarde lijkt het alsof de zon een baan om de aarde maakt. Deze schijnbare beweging van de zon vanaf de aarde gezien noemen astronomen de ecliptica. (Astrologen noemen het de dierenriem of zodiak.) Ook de maan beweegt in een baan, namelijk een baan om de aarde. De maan volgt voor de oppervlakkige waarneming vanaf de aarde gezien dezelfde baan als de zon, maar dat klopt niet helemaal. De baan van de maan maakt ten opzichte van de zonnebaan een hoek van vijf graden. De banen staan dus scheef op elkaar.

Maansknopen astronomie

De Maansknopen zijn de punten waarop de maan op haar pad de ecliptica kruist. Daarbij wordt het noordelijke deel aangeduid als de stijgende of Noordelijke Maansknoop en het snijpunt met het zuidelijke deel als de dalende of Zuidelijke Maansknoop. De snijpunten liggen exact tegenover elkaar, in een hoek van 180°.

De maan en de aarde staan niet stil en door deze bewegingen verschuiven de Maansknopen ongeveer 20° per jaar. De Maansknopen bewegen hierbij tegen de planeten in (ook wel Retrograde genoemd), terug door de dierenriem. De planeten bewegen in je horoscooptekening tegen de klok in en de Maansknopen bewegen met de klok mee. Na 18 jaar 7 maanden en 10 dagen staan de Maansknopen weer op dezelfde plaats.

Ware en Gemiddelde Maansknoop

Als je al wat langer met astrologie bezig bent, dan heb je misschien al ontdekt dat de Maansknopen op twee manieren kunnen worden berekend. De ene wordt de ‘Gemiddelde Maansknoop’ genoemd en de andere de ‘Ware Maansknoop’.

Eeuwenlang werd er voor de berekening van de Maansknoop altijd dezelfde berekening gebruikt. Tot op de dag van vandaag noemen we deze de gemiddelde Maansknoop (in het Engels Mean Node). Tot in de jaren ’70 toen Neil Nichelsen en anderen door de uitvinding van de computer de berekening van de Maansknoop in de Efemeriden (een boek met tabellen waarin je de posities van de planeten op kunt zoeken) gingen aanpassen.

Om de Gemiddelde Maansknoop te berekenen wordt ervan uitgegaan dat de maan om het middelpunt van de aarde draait. Wanneer je exact gaat kijken, dan kom je erachter dat dit niet helemaal klopt. De maan draait niet om de aarde, maar beiden draaien ze om een gemeenschappelijk zwaartepunt. Zo’n zwaartepunt waar twee hemellichamen om heen draaien wordt een Bary Centrum genoemd. Aarde en maan draaien dus om een gemeenschappelijk zwaartepunt en dat betekent dat de maan niet om het middelpunt van de aarde draait. Door het enorme verschil in massa is de aarde veel sterker dan de maan. Het Bary Centrum van de aarde en de maan ligt dan ook binnen de aarde, maar dan wel aan de buitenrand. In feite ligt het ongeveer driekwart van het middelpunt van de aarde tot aan de rand.

maansknopen bary centrum

Het is om dit punt dat aarde en maan draaien in een zwaartekracht dans. Je zou de aarde kunnen voorstellen als een grote, zware man die danst met zijn kleine, tengere vrouw. Omdat hij veel groter is, lijkt hij op het eerste gezicht stabiel te zijn en lijkt zij om hem heen te draaien. Kijk je nog eens goed, dan zie je dat het niet zo simpel is als het lijkt. Het centrum van zijn lichaam maakt kleine cirkelvormige bewegingen terwijl zij hem eerst de ene kant op en dan weer de andere kant op trekt in hun dans. Zo gaat het ook met de aarde en de maan. Het gemeenschappelijk zwaartepunt, het Bary Centrum, bevindt zich niet precies in het midden van de aarde.

maansknopen zwaartekracht

Het verhaal wordt nog gecompliceerder als je weet dat de maan niet in een cirkel om het Bary Centrum draait, maar in een ellipsvormige baan. Daardoor staat de maan soms dichterbij de aarde en soms weer wat verder weg. Dat betekent dat de trekkracht van de maan op het Bary Centrum wisselt, wat tot gevolg heeft dat het Bary Centrum zelf niet een vast punt kent.

Wil je het echt gecompliceerd maken, dan moeten we aan dit verhaal ook nog de invloed van de zwaartekracht van de zon toevoegen (die per positie van de maan wisselt).

Het gevolg is dat de as van de Maansknopen met de ware berekening, waarbij met al deze invloeden rekening wordt gehouden, licht afwijkt van de Gemiddelde Maansknoop (die het Bary Centrum negeert en de Maansknopen in de Dierenrem zet alsof de maan rond het middelpunt van de aarde cirkelt).

De Ware Waansknoop beweegt onregelmatig door de dierenriem en loopt zelfs af en toe even direct in plaats van retrograde. Het verschil tussen de Gemiddelde Maansknoop en Ware Maansknoop is qua graden klein. Ze verschillen ongeveer 1,5° van elkaar. Voor het duiden van de Maansknoop maakt het in de meeste gevallen daarom niet uit of je de Ware- of de Gemiddelde Maansknoop neemt, behalve natuurlijk wanneer de Maansknoop zich net op de grens van een teken of een huis bevindt.

Welke is nu de beste?

Sinds de Ware Maansknoop is er discussie ontstaan over welke van de twee nu de beste is. De Ware Maansknoop is in ieder geval toegevoegd in alle computerprogramma’s, maar in de praktijk blijkt de uitkomst van de Ware Maansknoop in deze computerprogramma’s ook nog eens te verschillen. Dit komt omdat de berekening ontzettend complex is. Soms werd in het programma de invloed van de Zon niet meegenomen. Goede computerprogramma’s laten je kiezen of dat je de Ware Maansknoop of de Gemiddelde Maansknoop wilt gebruiken.

De Ware Maansknoop lijkt op het eerste gezicht de beste keuze, omdat deze de Maansknoop heel exact berekent. Maar eeuwenlang is de positie van de Maansknopen weergegeven door de gemiddelde snelheid die gebaseerd is op de aanname dat de maan om het centrum van de aarde draait. Duizenden jaren is er dus al met de Gemiddelde Maansknoop gewerkt en is hier veel ervaring mee opgedaan. De meeste grote astrologen, waaronder Karen Hamaker, Steven Forrest, Melanie Reinhart werken daarom met de gemiddelde Maansknoop, omdat ze hebben ondervonden dat ze daarmee de beste resultaten behalen.

Bepaal voor jezelf welke berekening voor jou het beste voelt. 

Deze blogpost delen:

Leida Groot

Leida Groot

Astrologe in opleiding

Bestudeert Astrologie sinds 2015. Heeft sinds die tijd honderden boeken over astrologie gelezen, cursussen gevolgd en privéles in de astrologie gehad. Volgt nu de 5-jarige opleiding tot Astrologe om zo erkend Astrologe te worden (zie AVN). Afgestudeerd in Organisatiewetenschappen aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ex-eigenaresse Hipinderegen.nl (gezien in Margriet, Libelle, RTL Boulevard etc.) Moeder van 3 zonen. Woont in West-Friesland in haar Villa Kakelbont en is dol op werken in haar moestuin, lezen en kickboksen. 

1 Reactie

  1. Tonny

    Geweldig geschreven!!! Ik ga t nog n paar x lezen.. dankjewel!!!

    Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *